Wat backpackers de hele dag doen

Eén van de vragen die ik had voordat ik begon aan mijn (eerste) kleine solo reis binnen mijn grote reis van een aantal maanden, was wat mensen die alleen reizen nou eigenlijk de hele dag doen. Ik vroeg me af of het gevaar verveling en eenzaamheid niet als een zwaard van Damocles boven de vette tripjes hangt. Al die adventure/backpackers-filmpjes geven namelijk zo hoog op van hoe vet het allemaal is, dat je bijna een dergelijk compensatiemechanisme gaat vermoeden.

Ik merkte dat zodra ik begon aan de reis, deze twijfels eigenlijk meteen verdwenen. Gewoon niet meer in me opkwamen. Die gedachtes van tevoren waren blijkbaar eerder “papieren twijfel” zoals dat in de filosofie heet: louter theoretische twijfel die niet met de ervaring, de praktijk, rijmt. Het bleek namelijk dat alleen reizen alle vrijheid biedt om gewoon te doen waar je zin in hebt. Het “vullen van de dagen” is totaal niet iets waar ik mee bezig ben.

Niettemin heb ik gemerkt dat dit wel iets is wat speelt – het idee dat zo’n reis uit alleen maar hoogtepunten moet bestaan, of de vetste periode van je leven moet zijn om geslaagd te zijn. Je hoort zulke geluiden voortdurend voorbij komen als mensen praten over zulke episodes in hun leven, maar met name de hele cultuur om het reizen heen bij van die organisaties als AIESEC en dergelijke draagt met een overvloed van slogans als “life-changing exprience” en semi-epische filmpjes bij aan dit beeld. Mijn voorlopige werkhypothese in deze kwestie is als volgt. Aan de ene kant: zij die voor dit beeld op reis gaan, dit najagen en vooral thuis willen kunnen vertellen hoe vet het was – die boven alles “reizen” willen kunnen afvinken op hun bucket list – lopen zichzelf voorbij. Hun voornaamste (!) doel lijkt anderen overtuigen wat voor een geweldige reis ze hebben. Aan de andere kant: zij die op reis gaan vanwege hun eigen redenen, staan niet echt stil bij dit beeld of in hoeverre hun reis eraan voldoet: waarom zouden ze ook?

Deze gedachte kwam in me op naar aanleiding van een aantal ontmoetingen hier in Luxor. Aan de ene kant leerde ik tijdens de groepstour naar onder andere de Vallei der Koningen (hoe dit was lees je in de volgende blog) Peter uit Hongarije kennen. Zijn reis door Egypte was zo gepland dat hij in 5 dagen alle hoogtepunten kon zien en heel weinig slaap had. Hij was tijdens de hele tocht vooral bezig met foto’s maken en met vertellen over zijn andere tripjes dit jaar en wat hij daar allemaal had gezien. Wat opviel was dat hij niet sprak over de ervaring van het reizen, maar vooral benoemde waar hij geweest was. Als een pauw die zijn veren opzet. Hoe het was, is voor hem niet belangrijk, de lengte van de opsomming van plekken is wat telt voor hem.

Ongetwijfeld kan Peter bij thuiskomst met al zijn foto’s weer de indruk wekken dat hij een legendarische ervaring heeft gehad. In het echt leek het daar alleen niet zo op. Ik kreeg de indruk dat pure ‘afvinkreizigers’ zoals Peter reizen niet zien als een ervaring, maar als iets waarbij er geweest zijn centraal staat.

De backpackers in het Bob Marley-hostel in Luxor waar ik verblijf schetsten een totaal ander beeld van het concept ‘reizen’. Lee uit China, Jack uit Engeland en Claudio uit Italië zijn echte hippie-backpackers zoals je die vooral in series en films ziet: lange haren, niet zo veel hygiëne en erg vriendelijk. Ze zijn inmiddels weer vertrokken, afzonderlijk van elkaar (ze reizen allemaal solo), maar tijdens die paar dagen in het hostel hebben ze me veel nieuwe inzichten gegeven. Het cruciale verschil is, denk ik, dat reizen voor hen vooral een ervaring is, en dat de kwaliteit van die ervaring centraal staat. Plekken om te bezoeken, de toeristische hotspots, zijn op zo’n reis eerder een middel, en niet het doel. Het gaat er ook niet om, voor hen, wat je thuis allemaal kan vertellen. Jack bijvoorbeeld was te veel in de gezellige woonkamer van het hostel blijven plakken (filmpje kijken, veel potjes schaken met mij en de hostelman, babbeltje maken) waardoor hij er niet meer aan toe is gekomen om de befaamde Karnak temple hierzo te bezoeken. Dat doet hem niks.

Immers, het was toch hartstikke gezellig? Peter zou Jack voor gek verklaren. Andersom trouwens ook.